Niezwykle interesujące miasto Oksford nie posiada czysto sprecyzowanej wersji powstania. Legendy przeplatają się z faktami ale czy warto dochodzić do prawdy? Średniowieczna atmosfera miasta i jego wygląd powinny uciszyć sumienie.

Przypuszczenia co do powstania osady Oksford jest wiele. Niektóre mówią o królu Mercji – Offa (757 – 796), który prawdopodobnie wybudował tutaj bród rzeczny i nazwał go Oksford. Król Memphric, który w 1000 r. sprowadził tutaj uczonych z Grecji zaraz po upadku legendarnej Troi, prawdopodobnie król Alfred Wielki też przebywał wtedy w Oksfordzie. Alfred Wielki stworzył nietypowy system fortyfikacji wokół miasta. Przypuszcza się, że stworzył on nowe miasto od podstaw co sugeruje regularny wzór ułożenia ulic, nietypowy dla Anglii. Równie dobrze mogła znajdować się tutaj mała osada, która dzięki Alfredowi rozrosła się do dzisiejszych rozmiarów.

Mimo to legendy o królach przyćmiewane są przez opowieść o św. Frideswindzie (650 – 19 październik 727). Bardzo młoda Frideswinda czując powołanie oddania życia Bogu i założyła zakon. W tym czasie  król Mercji  – Algar zakochał się w niej i próbował uwieść. Nieczuła postawa Frideswindy bardzo rozgniewał króla. Wystraszona Frideswinda schroniła się w Oksfordzie, gdzie nad rzeką znalazła statek przysłany przez Boga, którym popłynęła do Bambton. Podczas poszukiwań król Algar wypytywał mieszkańców Oksfordu o Frideswinde ale nikt nie udzielił mu odpowiedzi. Niespodziewanie podczas poszukiwań stracił wzrok.

Inna wersja mówi o tym, że podczas gdy Algar zmierzał do bramy Oksfordu jego koń przewrócił się i złamał kark zaraz przed wjazdem na teren osady.  Król w wyniku upadku stracił wzrok. Na wieść o tym Frideswinda poczuła litość do Algara. W czasie modlitwy w małym kościółku w Binsey Frideswinda doznała objawienia, podczas którego Małgorzata z Antiochii Pizydyjskiej i Katarzyna Aleksandryjska kazały jej uderzyć w ziemię. Zaraz po tym w ziemi powstało źródełko a woda, która z niego wypływała uzdrowiła króla. Do dziś tuż przy kościele w Binsey znajduje się malutkie źródełko. Niestety nie przetrwały żadne zapiski mówiące o historii kościoła który wybudowała Frideswinda. Wiadomo tylko, że spłonął podczas najazdu duńskiego 400 lat później. W obecnej katedrze Christ Church pomiędzy chórem a północną nawą znajduje się kaplica św. Frideswindy. Tam właśnie znajduje się kolebka miasta Oksford. Św. Frideswinda jest wspominana co roku 19 października podczas uroczystej mszy w katedrze. Ciało świętej zaginęło prawdopodobnie podczas reformacji w XVI w.

Podczas okupacji saksońskiej Oksford nosił nazwę „Oxenaforda” i  był miastem konferencyjnym państwa saksońskiego. Zjeżdżali się tutaj możni tamtych czasów. Henryk I wybudował pałac Beaumont prawie na miejscu dzisiejszego Ashmolean Museum oraz budował domek myśliwski w lasach Woodstock. Tutaj urodził się król Ryszard Lwie Serce i król Jan. Pierwsza wzmianka o Oksfordzie pochodzi z 912 r. i znajduje się w Kronikach Anglosaskich.

Podczas najazdów duńskich w 1009 r. miasto doszczętnie spłonęła (budynki były drewniane pokryte strzechą). Miasto szybko odbudowano, a w 1016 r. tron angielski zajął Duńczyk Kanut Wielki.
W okresie najazdów normańskich Oksford był szóstym pod względem wielkości miastem w Anglii. Jego populacja wynosiła 5000 osób i znajdowało się tam około 1000 domów.  W 1072 r. pod wodzą d’ Oilly Normanowie wybudowali zamek stożkowy (motte-and-bailey) z fortyfikacjami w postaci rowu, wału ziemnego i drewnianej palisady, którą w późniejszych latach zastąpiono kamienną. Handel wełną i ubraniami był głównym źródłem rozwoju miasta i kontrolowany był przez specjalnie do tego przeszkolonych strażników( aby postawić kram należało okazać pozwolenie). Wszystkie wyprodukowane, sprzedane i kupione przedmioty były pod ścisłą kontrolą.

W 1140 r. wybuchła wojna domowa pomiędzy potokami króla Henryka I – jego siostrzeńcem Stefanem i jego córką Matyldą. Początkowo dobra passa Stefana obróciła się i kandydatem na tron Anglii została Matylda. Niestety jej talent do biznesu i władzy nie był dobrze widziany przez jej podwładnych, według których, te cechy nie przysługują kobiecie. Tuż przed koronacją na królową Anglii jej poparcie drastycznie spadło na rzecz Stefana. Zdruzgotana Matylda ukryła się w zamku w Oksfordzie, który został oblężony przez wojska Stefana. W 1142 r. Matylda w czasie zamieci śnieżnej w nocy przekradła się na drugi brzeg rzeki do Wallingford. Po wojnie domowej Oksford szybko wrócił do stanu wyjściowego i wciąż był przodującym miastem w Anglii.

cdn.